OUDE VOETBALBOEKEN
1. Nou wij boys
2. De A.F.C.-ers
3. Hoe de katjangs...
4. De "Franckens"
5. Piet Kraak
6. Frans de Munck
7. De mooiste overwinning
8. Jan van Beveren



 



Jan van Beveren (1948-2011)

Jan van Beveren was een stijlvolle keeper die met fantastische saves de bal klem uit de bovenhoek wist te plukken. Hij heerste in het strafschapgebied, was nauwelijks te passeren in een-op-eensituaties en voorkwam dankzij zijn schitterende reflexen vele 'zekere' doelpunten. Van Beveren werd voetballer van het jaar in Nederland én in de Verenigde Staten.
Met Jan van Beveren in het doel was Nederland in 1974 en 1978 wél wereldkampioen geworden, zeggen sommige voetbalkenners. De PSV'er stond echter niet onder de lat. Langlopende en telkens weer oprijzende moeilijkheden tussen hem en Johan Cruijff lagen daaraan ten grondslag. Het wilde tussen de doelman en de voetballer maar niet boteren.

Van Beveren en Cruijff speelden eind jaren zestig met elkaar in het Nederlands elftal. Als Cruijff tenminste meedeed, want voorafgaande aan wedstrijden van het Nederlands elftal gaf hij dikwijls aan dat hij te geblesseerd was om mee te kunnen doen. En als hij wel meedeed, was het vaak niet van harte. Voetballen in Oranje leverde toen weinig geld op. Als je werd geselecteerd, moest je dat vooral als een eer beschouwen. En voor die eer werd je geacht je uiterste best te doen. Zo dacht Jan van Beveren er ook over. Johan Cruijff echter niet. En in het spoor van Cruijff meer voetballers van Ajax en Feyenoord. Voor hen stond het clubbelang voorop. Want met goede prestaties voor hun club in Nederland en in internationale toernooien konden ze heel wat meer verdienen dan met het Nederlands elftal. Jan van Beveren speelde toen nog bij Sparta, dat niet in de top van het voetbal meedraaide.

Jan van Beveren - Rugnummer 1

De tijden waren aan het veranderen. De voetballers en de clubs werden professioneler, er ging steeds meer geld om in het voetbal en de voetballers gingen meer verdienen. Van Beveren begreep Cruijff wel, maar vond - eind jaren zestig - dat de spelers van het Nederlands elftal alles moesten geven om in 1970 de eindronden van het wereldkampioenschap voetbal in Mexico te halen. Dat was volgens hem in ieders belang, ook financieel gezien, want zo'n wereldkampioenschap bood volgens hem de beste mogelijkheden om je waarde te verhogen. Nederland haalde echter de eindronden niet en dat was voor Van Beveren een teleurstelling. "Veel spelers vergeten de belangrijkheid van zo'n wereldtoernooi. Die praten alleen maar over geld. Cash. (...) Maar ja, het heeft juist in die kwalificatieduels vaak aan de juiste inzet ontbroken en dat vind ik zelf toch wel een kwalijke zaak." (Van Beveren/Niezen, p. 31)

Die uitlatingen werden Van Beveren niet in dank afgenomen. Hij plaatste zich ermee buiten de groep rond Johan Cruijff en zijn schoonvader/zaakwaarnemer Cor Coster. In de aanloop naar het wereldkampioenschap van 1974 in Duitsland speelde de onmin nog steeds en vlak voor het WK barstte de bom. Een nieuw verschil van mening over de verdeling van reclamegelden was de lont in het kruitvat. De KNVB reserveerde 150.000 gulden uit de spelerspot om persoonlijke sponsorcontracten van Cruijff, Neeskens, Van Hanegem en Keizer af te kopen. Uit die spelerspot moest de gehele selectie betaald worden, waardoor de andere spelers per saldo minder geld ontvingen. Van Beveren kwam daarachter en was het er niet mee eens. Hij lichtte de andere spelers in. Bondscoach Michels werd daarna door Cruijff c.s. onder druk gezet en die zorgde ervoor dat Van Beveren - met stilzwijgende instemming van de KNVB - uit de selectie verdween. Van Beveren miste opnieuw een wereldkampioenschap. En het Nederlands elftal miste klassekeeper Van Beveren. Het team eindigde als tweede door in de finale van West-Duitsland te verliezen.

Tussen Johan Cruijff en Jan van Beveren zou het niet meer goed komen. De doelman speelde in de rest van de jaren zeventig weinig wedstrijden meer voor het Nederlands elftal. Op cruciale momenten weigerde Cruijff met Van Beveren samen te spelen en verdween Van Beveren, met in zijn kielzog PSV'er Willy van der Kuijlen, uit de selectie. Beiden kwamen dan ook niet uit voor het Nederlands elftal dat in 1978 in Argentinië opnieuw als tweede op het WK eindigde.

Jan van Beveren - Klem!

De keepersloopbaan van Jan van Beveren en zijn conflicten met Cruijff worden uit de doeken gedaan in het boek "Klem! : Jan van Beveren, vlinder in de zestien". "'Jan van Beveren', vertrelt KNVB-secretaris Jan Huijbregts, 'voelde zich gelijkwaardig aan Cruijff. Maar hij had natuurlijk geen gelijkwaardige positie aan die van Cruijff in de groep. De trainers leefden in de veronderstelling dat ze als trainer alleen konden overleven als ze Cruijff aan hun zijde hadden. Cruijff heeft dat gezamenlijk met zijn schoonvader genadeloos uitgevent. Het was ook in Jan van Beverens nadeel dat hij zich nooit heeft laten vertegenwoordigen door Coster of Inter Football (voetbalmakelaarsbureau dat Coster opzette met journalist De Vos en voetballer Piet Keizer). Cruijff zag in Van Beveren een sterke persoonlijkheid en hij wilde absoluut niet iemand in de groep die zijn autoriteit niet wilde aanvaarden. En die Ajacieden waren een hecht clubje, hechter in ieder geval dan de PSV'ers. En Van Beveren liet echt wel blijken dat hij niet tot de vriendenclub van Cruijff wilde behoren. Was hij slim geweest, dan had hij zich bij Coster aangesloten.'" (Doevendans, p. 165)

Jan van Beveren werd op 5 maart 1948 in Amsterdam geboren. Hij debuteerde in het Nederlandse betaalde voetbal bij Sparta en kwam van 1970 tot 1980 uit voor PSV. In 1967 - hij was 19 jaar oud - speelde hij z'n eerste wedstrijd in het Nederlands elftal. Met PSV werd hij drie keer kampioen van Nederland, won hij twee keer de KNVB-beker en in 1978 de UEFA-cup. Door zijn conflicten met Cruijff c.s. bleven zijn internationale carrière en roem beperkt. De conflicten zorgden er indirect ook voor dat Van Beveren het mikpunt werd van voetbalcriminelen die hem en zijn gezin bedreigden. Als reactie daarop besloot hij Nederland te verlaten en in 1980 vertrok hij met zijn gezin naar de Verenigde Staten. Daar keepte hij nog voor de Fort Lauderdale Strikers en de Dallas Sidekicks. In 1986 stopte hij als doelverdediger.


Het WK in stijl. - in: Esquire (2014) 6 (juni) p. 86

Op 21 december 1999 was Van Beveren voor de laatste keer in Nederland als keeper te zien. Op uitnodiging van Johan Cruijff nam hij deel aan de "Wedstrijd van de Eeuw", waarin de beste Nederlandse voetballers uit de twintigste eeuw tegen de beste buitenlandse voetballers speelden die in Nederland gevoetbald hebben. Zijn voorgangers Frans de Munck en Eddy Pieters Graafland en zijn opvolgers Hans van Breukelen en Edwin van der Sar waren de andere uitgenodigde keepers. Ook Johan Cruijff vond Jan van Beveren blijkbaar de beste keeper van de jaren zeventig.

Jan van Beveren is op 26 juni 2011 in zijn woonplaats Houston in de V.S. overleden. Hij is 63 jaar geworden. Te zijner nagedachtenis werd op 10 december 2011 door zijn zonen Raymond en Roger een wandsculptuur onthuld op de Coen Dillen Promenade in het Philips Stadion.

Willy van der Kuijlen en een flink deel van het 'gouden' PSV dat in 1978 de UEFA Cup won, waren daarbij aanwezig, evenals zijn vrouw Toosje van Beveren en trainer Kees Rijvers.

In 2013 verscheen bij Voetbal International het boek "Jan van Beveren : 1948-2011 : weergaloos onder de lat, weerloos tegen Cruijff". De auteurs zijn Lex Muller en Ruud Doevendans. Het boek is een herziene versie van "Klem" en van persoonlijke notities van Van Beveren voorzien op basis van interviews kort voor zijn dood.

Henk Jansen

Boeken:
- Lex Muller en Ruud Doevendans - Jan van Beveren : 1948-2011 : weergaloos onder de lat, weerloos tegen Cruijff. - eindred. Martin Donker. - Gouda : Voetbal International, 2013. - 395 p. : foto's
- Ruud Doevendans - Klem! : Jan van Beveren, vlinder in de zestien. - Duiven : Parata, 2007. - 333 p. : ill. Besteladres: www.janvanbeveren.nl
- Jan van Beveren en Joop Niezen - Jan van Beveren : rugnummer 1 : door Jan van Beveren zelf aan Joop Niezen verteld ; foto's Piet van der Klooster en Robert Collette. - Nieuwendijk : Uitgeverij De Forel, 1970. - 78 p. : ill.

Web:
- Jan van Beveren, nummer 14 in de Top 100 Beste Nederlandse Voetballers van Henk Spaan uit 1999. - YouTube
- Holland Sport - Jan van Beveren in de Eregalerij : beste keeper van Oranje : In Holland Sport een eerbetoon aan deze keeper met het hart op de tong (8 februari 2004)
- Jaap Visser - Jan van Beveren is zwevende kunst (Spits, 4-2-2007)
- NOS Sport - Jan van Beveren terug in Eindhoven (9 december 2008)
- NOS Sport - Mart Smeets bezoekt Jan van Beveren (5 juni 2010)
- PSV TV - Jan van Beveren: beste Nederlandse doelman ooit? / "Skiete Willy!" : een portret van Willy van der Kuijlen
- Andere tijden sport - Jan van Beveren: in de clinch met Cruijff

Dvd:
- Op de dvd Eredivisie Helden, een product van de Eredivisie CV en Endemol (2010), staat een filmpje over Willy van der Kuijlen. Opvallend is dat de commentatoren de bekende clichés napraten om te verklaren waarom Van der Kuijlen zo weinig voor het Nederlands elftal uitkwam. Ze maken geen melding van het conflict met Johan Cruijff, waardoor Van Beveren en Van der Kuijlen bedankten voor het Nederlands elftal.
Bij zijn overlijden:
- Trouw 26 juni 2011
- NRC.nl 26 juni 2011
- de Volkskrant 26 juni 2011
- PSV-site
- NOS
- NOS: Hans van Breukelen over Jan van Beveren
- Johan Cruijff in zijn column in De Telegraaf
- KNVB


Deel 1: Nou wij boys
Deel 2: De AFC-ers
Deel 3: Hoe de Katjangs op de kostschool van Buikie kwamen
Deel 4: De Franckens
Deel 5: Piet Kraak
Deel 6: Frans de Munck
Deel 7: De mooiste overwinning
Deel 8: Jan van Beveren

 
Laatste wijziging: 28-10-2021